Dự luật mới phục hồi quốc tịch cho người Canada bị mất quốc tịch
Một dự luật mới vừa được giới thiệu có thể giúp hàng ngàn người lấy lại quốc tịch Canada nếu được thông qua.
Dự luật C-3 (Đạo luật sửa đổi Luật Quốc tịch năm 2025) sẽ trao quốc tịch cho những người bị ảnh hưởng bởi giới hạn thế hệ đầu tiên (First-Generation Limit, FGL) trong việc truyền quốc tịch theo huyết thống. Về sau, dự luật cũng cho phép công dân Canada thế hệ thứ hai được truyền quốc tịch cho con mình nếu đáp ứng điều kiện “liên kết đáng kể với Canada”.
Giới hạn thế hệ đầu tiên (FGL) và bối cảnh pháp lý
FGL được bổ sung vào Luật Quốc tịch năm 2009, quy định trẻ sinh ra ở nước ngoài từ cha mẹ là công dân Canada theo huyết thống sẽ không được tự động nhận quốc tịch Canada. Tuy nhiên, nếu trẻ sinh ra tại Canada, trẻ sẽ tự động được quốc tịch, ngoại trừ con của nhà ngoại giao nước ngoài.
Tháng 12 năm 2023, Tòa án Tối cao Ontario đã phán quyết FGL là vi hiến do tạo ra hai loại công dân và hạn chế quyền di chuyển. Chính phủ liên bang không kháng cáo và được Tòa cho thời hạn sáu tháng để sửa đổi luật.
Các động thái lập pháp gần đây
- Dự luật C-71 (2024) từng được đề xuất nhằm đưa ra ngoại lệ cho FGL đối với trường hợp đáp ứng điều kiện liên kết đáng kể với Canada, nhưng không trở thành luật do Quốc hội ngừng hoạt động vào tháng 3/2025.
- Chính phủ đã áp dụng biện pháp tạm thời từ 13/3/2025, cho phép người chịu ảnh hưởng bởi FGL được nộp đơn xin cấp quốc tịch theo diện xét duyệt đặc biệt, nếu cha/mẹ đã ở Canada ít nhất 3 năm trước khi sinh hoặc nhận nuôi trẻ.
Quy trình thông qua dự luật C-3
Dự luật C-3 được trình vào ngày 5/6/2025. Để trở thành luật, dự luật phải trải qua ba lần đọc, được cả Hạ viện và Thượng viện Canada thông qua, và nhận được sự chấp thuận của Hoàng gia.
Nếu Luật Quốc tịch không được sửa đổi trước hạn chót 20/11/2025, tòa án có thể tuyên hủy hoặc điều chỉnh các phần luật vi phạm.
Hướng dẫn cho người bị ảnh hưởng
Con của công dân Canada thế hệ thứ hai, nếu đáp ứng điều kiện liên kết đáng kể với Canada, không cần chờ sửa đổi luật mà có thể nộp đơn xin quốc tịch theo diện xét duyệt đặc biệt ngay từ bây giờ.
Để biết thêm thông tin hoặc nhận tư vấn về thủ tục xin quốc tịch Canada, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia di trú.
