Định cư Canada là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng rất đáng giá, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết sâu sắc về nhiều khía cạnh. Kinh nghiệm định cư Canada bao gồm những điều cần chuẩn bị trước khi định cư và kinh nghiệm hòa nhập cuộc sống sau khi đến Canada. Những kinh nghiệm này không chỉ giúp người chuẩn bị định cư tăng cơ hội thành công trong quá trình xin visa mà còn hỗ trợ họ có một khởi đầu thuận lợi khi đặt chân đến Canada.
Trong bài viết này, UCA Immigration sẽ chia sẻ chi tiết quá trình chuẩn bị cho việc định cư như cách chuẩn bị giấy tờ, hồ sơ; lập kế hoạch tài chính; quy trình nộp hồ sơ xin visa đến việc hòa nhập khi bắt đầu cuộc sống mới tại Canada. Hãy cùng UCA khám phá những kinh nghiệm quý báu này để biến giấc mơ định cư Canada thành hiện thực!
Cần chuẩn bị gì trước khi sang định cư Canada?
Trước khi bắt đầu hành trình định cư tại Canada, việc chuẩn bị kỹ lưỡng là chìa khóa để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ. Ba yếu tố quan trọng cần tập trung là: giấy tờ và hồ sơ, tài chính, và thủ tục xin visa. Việc chuẩn bị chu đáo không chỉ giúp bạn tránh được những rắc rối không đáng có mà còn tạo nền tảng vững chắc cho cuộc sống mới tại Canada.
Chuẩn bị giấy tờ, hồ sơ
Việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác giấy tờ, hồ sơ là bước đầu tiên và cũng là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong quá trình định cư Canada. Dưới đây là danh sách 9 loại giấy tờ, hồ sơ bắt buộc phải có cho tất cả các diện định cư:
- Hộ chiếu còn hiệu lực ít nhất 6 tháng
- Giấy khai sinh
- Bằng tốt nghiệp và bảng điểm (từ cấp 3 trở lên)
- Chứng chỉ ngôn ngữ (IELTS hoặc TEF Canada)
- Giấy chứng nhận hôn nhân (nếu có)
- Giấy chứng nhận lý lịch tư pháp
- Giấy khám sức khỏe từ cơ sở y tế được chỉ định bởi chính phủ Canada
- Bằng chứng tài chính (sao kê ngân hàng, chứng minh thu nhập)
- Thư mời làm việc hoặc học tập (nếu có)
Ngoài ra, khi nhập cảnh vào Canada, bạn cần mang theo:
- Thẻ Permanent Resident (PR) hoặc visa nhập cảnh
- Xác nhận địa chỉ nơi ở tại Canada
- Danh sách đồ đạc mang theo (nếu có)
- Bản sao các giấy tờ quan trọng đã nộp trong hồ sơ xin visa
Việc thiếu sót giấy tờ có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình định cư của bạn. Hồ sơ không đầy đủ có thể bị từ chối, khiến bạn mất thời gian và công sức chuẩn bị lại từ đầu. Trong trường hợp xấu nhất, bạn có thể bị từ chối nhập cảnh tại sân bay Canada, dẫn đến việc phải quay trở về Việt Nam và chịu tổn thất lớn về tài chính cũng như tinh thần.
5 lưu ý quan trọng khi chuẩn bị giấy tờ, hồ sơ định cư Canada:
- Đảm bảo tất cả giấy tờ đều còn hiệu lực và được dịch sang tiếng Anh hoặc tiếng Pháp bởi dịch giả được chứng nhận.
- Tạo nhiều bản sao của mỗi tài liệu quan trọng và lưu trữ chúng ở nhiều nơi khác nhau.
- Kiểm tra kỹ lưỡng thông tin trên mỗi tài liệu để đảm bảo tính chính xác và nhất quán.
- Cập nhật thường xuyên các tài liệu có thời hạn như chứng chỉ ngôn ngữ hoặc giấy khám sức khỏe.
- Tham khảo ý kiến của chuyên gia tư vấn di trú để đảm bảo hồ sơ của bạn đầy đủ và đáp ứng các yêu cầu mới nhất của chính phủ Canada.
Chuẩn bị tài chính
Tổng chi phí ước tính cho năm đầu tiên định cư tại Canada có thể dao động từ 50,000 đến 70,000 CAD cho một gia đình 4 người, bao gồm cả chi phí ban đầu và sinh hoạt trong 6 tháng đầu. Dưới đây là ước tính chi tiết về các khoản chi phí chính mà bạn cần chuẩn bị cho hành trình định cư Canada:
Phí làm hồ sơ và xin visa:
- Diện tay nghề: Khoảng 1,365 CAD cho người nộp đơn chính
- Diện đầu tư kinh doanh: Từ 1,575 CAD đến 2,075 CAD
- Diện du học: Khoảng 150 CAD cho phí xử lý hồ sơ
- Diện bảo lãnh gia đình: Khoảng 1,050 CAD cho người bảo lãnh
Chi phí khám sức khỏe: Từ 300 đến 400 CAD/người
Chi phí sinh hoạt hàng tháng (cho một gia đình 4 người):
- Nhà ở: 1,500 – 3,000 CAD/tháng (tùy thành phố và loại nhà)
- Ăn uống: 800 – 1,000 CAD/tháng
- Di chuyển: 300 – 500 CAD/tháng
- Điện, nước, internet: 200 – 300 CAD/tháng
Chi phí giáo dục (nếu có con nhỏ):
- Trường công lập: Miễn phí cho thường trú nhân
- Trường tư: 8,000 – 30,000 CAD/năm/trẻ
Các khoản phí khác:
- Bảo hiểm y tế: Được chính phủ tài trợ sau 3 tháng ở Canada
- Bảo hiểm nhân thọ và tài sản: 100 – 200 CAD/tháng
- Thuế: Khoảng 15-30% thu nhập (tùy thuộc vào mức lương)
Khoản chi phí dự phòng: Nên chuẩn bị thêm khoảng 5,000 – 10,000 CAD cho các chi phí phát sinh
Lưu ý khi chuẩn bị tài chính:
- Nghiên cứu kỹ về chi phí sinh hoạt tại thành phố bạn dự định định cư.
- Tạo một kế hoạch ngân sách chi tiết cho ít nhất 12 tháng đầu tiên.
- Cân nhắc mở tài khoản ngân hàng Canada trước khi chuyển đến (một số ngân hàng cho phép mở tài khoản từ xa).
- Tìm hiểu về hệ thống thuế và các khoản trợ cấp có thể nhận được tại Canada.
- Chuẩn bị một khoản tiền dự phòng cho các tình huống khẩn cấp.
Thủ tục nộp hồ sơ xin visa
Quy trình nộp hồ sơ xin visa định cư Canada có thể được thực hiện theo hai cách trực tiếp hoặc trực tuyến. Dưới đây là các bước cụ thể cho cả hai phương thức:
Nộp hồ sơ trực tiếp:
- Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và hồ sơ theo yêu cầu.
- Điền đầy đủ các mẫu đơn cần thiết.
- Nộp lệ phí xử lý hồ sơ.
- Đặt lịch hẹn tại Trung tâm Tiếp nhận Hồ sơ Xin thị thực Canada (VAC) gần nhất.
- Đến VAC theo lịch hẹn, nộp hồ sơ và cung cấp dữ liệu sinh trắc học (nếu cần).
- Chờ kết quả xét duyệt từ Đại sứ quán Canada.
Nộp hồ sơ trực tuyến:
- Tạo tài khoản trên trang web chính thức của Chính phủ Canada.
- Điền đầy đủ thông tin vào các mẫu đơn trực tuyến.
- Tải lên các tài liệu và giấy tờ cần thiết (đã được quét và số hóa).
- Thanh toán lệ phí xử lý hồ sơ trực tuyến.
- Gửi hồ sơ và chờ xác nhận từ hệ thống.
- Theo dõi trạng thái hồ sơ qua tài khoản trực tuyến.
- Cung cấp dữ liệu sinh trắc học tại VAC nếu được yêu cầu.
Lưu ý khi thực hiện thủ tục nộp hồ sơ xin visa định cư Canada:
- Đọc kỹ và tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn từ trang web chính thức của Chính phủ Canada.
- Đảm bảo tất cả thông tin được cung cấp là chính xác và nhất quán trên tất cả các tài liệu.
- Nộp hồ sơ càng sớm càng tốt, vì thời gian xử lý có thể kéo dài.
- Luôn cập nhật thông tin liên lạc của bạn trong suốt quá trình xét duyệt.
- Chuẩn bị sẵn sàng cho việc cung cấp thêm thông tin hoặc tài liệu nếu được yêu cầu.
- Cân nhắc sử dụng dịch vụ tư vấn di trú chuyên nghiệp để đảm bảo hồ sơ của bạn hoàn chỉnh và đáp ứng mọi yêu cầu.
Kinh nghiệm hòa nhập cuộc sống sau khi định cư Canada
Sau khi hoàn tất các thủ tục pháp lý và chính thức đặt chân đến Canada, bước tiếp theo trong hành trình định cư là hòa nhập vào cuộc sống mới. Đây có thể là giai đoạn đầy thử thách nhưng cũng rất thú vị. Ba yếu tố quan trọng cần tập trung để thích nghi nhanh chóng và hiệu quả là: cải thiện kỹ năng ngôn ngữ, tham gia vào các hoạt động cộng đồng, và tìm hiểu lối sống của người Canada.
Cải thiện tiếng Anh/tiếng Pháp để giao tiếp tốt
Tiếng Anh và tiếng Pháp là hai ngôn ngữ chính thức của Canada, với tiếng Anh được sử dụng rộng rãi hơn ở hầu hết các tỉnh bang, ngoại trừ Quebec – nơi tiếng Pháp là ngôn ngữ chủ đạo. Việc thành thạo ít nhất một trong hai ngôn ngữ này là chìa khóa để hòa nhập thành công vào xã hội Canada.
Có nhiều cách để cải thiện kỹ năng ngôn ngữ sau khi đến Canada:
- Tham gia các lớp học ngôn ngữ miễn phí: Chính phủ Canada cung cấp chương trình Language Instruction for Newcomers to Canada (LINC) cho người mới nhập cư. Bạn có thể tìm hiểu thêm về chương trình này tại trang web chính thức của chính phủ Canada.
- Sử dụng ứng dụng học ngôn ngữ: Các ứng dụng như Duolingo, Babbel, hoặc Rosetta Stone có thể giúp bạn học ngôn ngữ một cách linh hoạt.
- Tham gia các nhóm trò chuyện (conversation groups): Nhiều thư viện và trung tâm cộng đồng tổ chức các buổi gặp gỡ để thực hành ngôn ngữ.
- Xem phim, TV shows và nghe podcast bằng tiếng Anh/Pháp: Đây là cách tuyệt vời để làm quen với ngôn ngữ đời thường và văn hóa Canada.
- Đọc báo và tạp chí địa phương: Điều này không chỉ giúp cải thiện ngôn ngữ mà còn giúp bạn cập nhật tin tức và văn hóa địa phương.
Việc cải thiện kỹ năng ngôn ngữ mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong quá trình hòa nhập cuộc sống tại Canada. Khi thông thạo tiếng Anh hoặc tiếng Pháp, bạn sẽ dễ dàng tìm kiếm việc làm phù hợp với năng lực và kinh nghiệm của mình, xây dựng mạng lưới quan hệ xã hội rộng rãi và hiểu sâu hơn về văn hóa bản địa. Đồng thời, khả năng ngôn ngữ tốt sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc tham gia vào các hoạt động cộng đồng.
Lưu ý khi sử dụng tiếng Anh/Pháp tại Canada:
- Chú ý đến các biến thể ngôn ngữ địa phương: Tiếng Anh Canada có một số từ vựng và cách phát âm khác biệt so với tiếng Anh Mỹ hoặc Anh.
- Học cách sử dụng các cụm từ lịch sự và các quy tắc giao tiếp xã hội của Canada.
- Đừng ngại nói chuyện, ngay cả khi bạn mắc lỗi. Người Canada thường rất kiên nhẫn và hỗ trợ đối với người mới học ngôn ngữ.
- Tận dụng mọi cơ hội để thực hành ngôn ngữ trong cuộc sống hàng ngày.
Tham gia hoạt động cộng đồng để tạo mối quan hệ mới
Hoạt động cộng đồng ở Canada bao gồm các sự kiện, chương trình và dự án do các tổ chức địa phương, nhóm tình nguyện hoặc chính quyền tổ chức nhằm kết nối cư dân, cải thiện chất lượng cuộc sống và xây dựng tinh thần cộng đồng. Đây là cách tuyệt vời để hòa nhập vào xã hội Canada và xây dựng mạng lưới quan hệ mới.
Các hoạt động cộng đồng phổ biến tại Canada bao gồm:
- Tình nguyện tại các tổ chức phi lợi nhuận địa phương
- Tham gia các sự kiện văn hóa và lễ hội
- Tham gia các câu lạc bộ thể thao hoặc sở thích
- Tham dự các buổi họp hội đồng thành phố hoặc khu phố
- Tham gia các chương trình mentor hoặc buddy dành cho người mới nhập cư
- Tham gia các nhóm tôn giáo hoặc tâm linh (nếu phù hợp với tín ngưỡng của bạn)
Việc tham gia các hoạt động cộng đồng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người định cư. Trước hết, bạn sẽ mở rộng mạng lưới xã hội, kết bạn mới và xây dựng các mối quan hệ có ý nghĩa. Đồng thời, bạn có cơ hội thực hành và nâng cao kỹ năng ngôn ngữ thông qua giao tiếp thực tế. Quan trọng hơn, tham gia hoạt động cộng đồng giúp bạn hiểu sâu sắc về văn hóa, phong tục và giá trị của Canada, từ đó dễ dàng hòa nhập với cuộc sống mới.
Lưu ý khi tham gia hoạt động cộng đồng tại Canada:
- Tôn trọng sự đa dạng: Canada là một xã hội đa văn hóa, hãy cởi mở và tôn trọng mọi người, bất kể nguồn gốc của họ.
- Đúng giờ: Người Canada rất coi trọng việc đúng giờ trong các hoạt động xã hội và công việc.
- Chủ động tham gia: Đừng ngại ngùng chia sẻ ý kiến hoặc đề xuất ý tưởng mới.
- Tìm hiểu về quy tắc và etiquette địa phương: Mỗi cộng đồng có thể có những quy tắc riêng, hãy chú ý quan sát và học hỏi.
- Duy trì cam kết: Nếu bạn đăng ký tham gia một hoạt động, hãy cố gắng duy trì cam kết đó.
Tìm hiểu lối sống của người Canada
Lối sống là tập hợp các hành vi, thói quen, giá trị và cách sống hàng ngày của một cá nhân hoặc một nhóm người trong xã hội. Hiểu và thích nghi với lối sống của người Canada là một bước quan trọng trong quá trình hòa nhập.
6 điểm khác biệt nổi bật trong lối sống Canada so với Việt Nam:
- Cân bằng công việc-cuộc sống: Người Canada thường coi trọng việc dành thời gian cho cá nhân và gia đình hơn so với người Việt.
- Đa văn hóa và bao dung: Canada tự hào về sự đa dạng văn hóa và chấp nhận các quan điểm khác nhau.
- Tôn trọng quyền riêng tư: Người Canada thường giữ khoảng cách cá nhân và tôn trọng không gian riêng của người khác.
- Chú trọng đến môi trường: Tái chế và bảo vệ môi trường là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày.
- Văn hóa ẩm thực đa dạng: Người Canada thưởng thức nhiều loại ẩm thực từ khắp nơi trên thế giới.
- Hoạt động ngoài trời: Bất kể thời tiết, người Canada thường tham gia vào các hoạt động ngoài trời.
Có 6 cách để tìm hiểu lối sống của người Canada:
- Quan sát và tương tác với người bản địa trong cuộc sống hàng ngày
- Đọc báo và tạp chí địa phương
- Tham gia các sự kiện văn hóa và lễ hội
- Xem các chương trình truyền hình và phim Canada
- Tham gia các tour du lịch địa phương
- Trao đổi văn hóa với bạn bè và đồng nghiệp người Canada
Việc hiểu rõ lối sống Canada mang lại nhiều lợi ích trong quá trình hòa nhập. Bạn sẽ dễ dàng xây dựng các mối quan hệ xã hội, tránh được những hiểu lầm và xung đột văn hóa. Điều này giúp tăng cơ hội nghề nghiệp và phát triển cá nhân. Quan trọng hơn, bạn sẽ cảm thấy thoải mái trong môi trường mới, giảm thiểu cảm giác cô đơn và lạc lõng thường gặp ở người mới nhập cư.
Lưu ý khi tìm hiểu lối sống của người Canada:
- Giữ tâm trí cởi mở: Một số khía cạnh của văn hóa Canada có thể khác biệt so với văn hóa gốc của bạn.
- Tôn trọng sự đa dạng: Canada là một quốc gia đa văn hóa, hãy tôn trọng và học hỏi từ sự đa dạng này.
- Duy trì bản sắc văn hóa của bạn: Hòa nhập không có nghĩa là từ bỏ văn hóa gốc của bạn. Canada khuyến khích người dân duy trì và chia sẻ di sản văn hóa của họ.
- Học hỏi từ những sai lầm: Đừng ngại mắc lỗi khi học hỏi về văn hóa mới. Hầu hết người Canada sẽ đánh giá cao nỗ lực của bạn.
- Tận dụng các nguồn tài nguyên cho người mới nhập cư: Chính phủ Canada và nhiều tổ chức cung cấp các chương trình và tài liệu giúp người mới đến hiểu rõ hơn về lối sống Canada.
Những rủi ro và kinh nghiệm vượt qua chúng khi định cư Canada
Quá trình định cư tại một đất nước mới luôn đi kèm với những thách thức và rủi ro. Hiểu rõ và chuẩn bị cho những khó khăn này sẽ giúp bạn vượt qua chúng một cách hiệu quả. Dưới đây là ba rủi ro thường gặp nhất và ảnh hưởng trực tiếp nhất tới đời sống người Việt khi mới sang nhập cư Canada:
Khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm phù hợp: Nhiều người nhập cư gặp khó khăn trong việc tìm được công việc tương đương với kinh nghiệm và bằng cấp của họ tại Việt Nam. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thất nghiệp kéo dài hoặc phải chấp nhận những công việc có mức lương thấp hơn.
Để vượt qua khó khăn này, có 5 lời khuyên mà bạn có thể tham khảo:
- Nâng cao kỹ năng ngôn ngữ và lấy các chứng chỉ tiếng Anh/Pháp được công nhận.
- Tham gia các khóa học bổ sung hoặc chương trình đào tạo lại để có bằng cấp được công nhận tại Canada.
- Tận dụng các dịch vụ hỗ trợ việc làm dành cho người nhập cư.
- Xây dựng mạng lưới quan hệ thông qua việc tham gia các sự kiện networking và hoạt động cộng đồng.
- Cân nhắc việc bắt đầu từ những vị trí thấp hơn để tích lũy kinh nghiệm làm việc tại Canada.
Sốc văn hóa và cảm giác cô đơn: Sự khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ, và lối sống có thể gây ra cảm giác bị cô lập và nhớ nhà, đặc biệt là trong những tháng đầu tiên sau khi định cư. Để vượt qua khó khăn này, có 5 lời khuyên mà bạn có thể tham khảo:
- Tích cực tham gia vào các hoạt động cộng đồng và sự kiện văn hóa địa phương.
- Kết nối với cộng đồng người Việt tại Canada để có sự hỗ trợ và chia sẻ.
- Duy trì liên lạc thường xuyên với gia đình và bạn bè ở Việt Nam.
- Tham gia các chương trình mentor hoặc buddy dành cho người mới nhập cư.
- Tìm hiểu và thực hành các phương pháp quản lý stress và chăm sóc sức khỏe tinh thần.
Khó khăn tài chính: Chi phí sinh hoạt tại Canada có thể cao hơn nhiều so với Việt Nam, đặc biệt là ở các thành phố lớn. Điều này, kết hợp với việc khó tìm được việc làm ổn định, có thể dẫn đến áp lực tài chính đáng kể. Để vượt qua rào cản này, có 5 lời khuyên mà bạn có thể tham khảo:
- Lập kế hoạch tài chính chi tiết và thực tế cho ít nhất 12 tháng đầu tiên.
- Tìm hiểu về các chương trình hỗ trợ tài chính và phúc lợi xã hội dành cho người mới nhập cư.
- Cân nhắc việc sống ở các thành phố nhỏ hơn hoặc vùng ngoại ô, nơi có chi phí sinh hoạt thấp hơn.
- Tìm kiếm các nguồn thu nhập bổ sung như làm thêm part-time hoặc freelance.
- Học cách quản lý chi tiêu và tiết kiệm theo phong cách sống Canada, ví dụ như tận dụng các chương trình giảm giá và mua sắm thông minh.
Câu hỏi thường gặp về kinh nghiệm định cư Canada
Có những chương trình hỗ trợ nào cho người mới định cư tại Canada?
Canada cung cấp nhiều chương trình hỗ trợ cho người mới nhập cư, bao gồm:
- Settlement Services: Cung cấp thông tin, hướng dẫn và hỗ trợ miễn phí cho người mới đến.
- Language Instruction for Newcomers to Canada (LINC): Các lớp học tiếng Anh và tiếng Pháp miễn phí.
- Credential Recognition Services: Hỗ trợ đánh giá và công nhận bằng cấp nước ngoài.
- Employment Services: Hỗ trợ tìm việc làm và phát triển kỹ năng nghề nghiệp.
- Healthcare Coverage: Bảo hiểm y tế công cộng cho cư dân thường trú.
Thời gian Canada cách Việt Nam mấy tiếng?
Canada có 6 múi giờ, tùy vùng mà chênh lệch từ 11-14 tiếng so với Việt Nam.
Hệ thống y tế Canada hoạt động như thế nào?
Canada có hệ thống y tế công cộng miễn phí cho công dân và thường trú nhân. Tuy nhiên, một số dịch vụ như nha khoa, thuốc kê đơn cần mua bảo hiểm riêng.
Làm thế nào để chuyển đổi bằng lái xe sang bằng lái xe Canada?
Bạn cần đổi bằng lái trong vòng 60-90 ngày sau khi đến Canada. Quy trình cụ thể khác nhau giữa các tỉnh bang.
Làm thế nào để mở tài khoản ngân hàng tại Canada?
Bạn cần mang theo hộ chiếu, giấy tờ nhập cư và địa chỉ cư trú đến ngân hàng để mở tài khoản. Một số ngân hàng cho phép mở tài khoản trực tuyến.
Quá trình xin thẻ thường trú nhân Canada mất bao lâu?
Quá trình xin thẻ thường trú nhân Canada thường mất từ 6 đến 12 tháng, tùy thuộc vào chương trình định cư và tình trạng hồ sơ.
Những ngành nghề nào dễ xin việc và phát triển tại Canada?
Một số ngành nghề dễ xin việc và phát triển tại Canada bao gồm y tế, công nghệ thông tin, kỹ thuật và giáo dục.
Những lợi ích và thách thức khi định cư ở các vùng nông thôn Canada?
Định cư ở vùng nông thôn Canada có lợi ích như chi phí sống thấp hơn, môi trường trong lành và cộng đồng thân thiện, nhưng cũng đối mặt với thách thức như ít cơ hội việc làm, hạn chế về dịch vụ y tế và giáo dục so với thành phố lớn.